Our Milky Way

Hallo astrobloggers,

Vorige week konden jullie al lezen hoe ons zonnestelsel in elkaar zit. De komende drie weken wil ik even uitzoomen naar onze volgende heelalstructuur. Vele planetenstelsels samen vormen namelijk een sterrenstelsel. Ik heb het artikel over sterrenstelsels opgesplitst in drie delen omdat er nogal veel te vertellen valt over deze prachtige heelalstructuren. Deze week hebben we het over ons eigen Melkwegstelsel.

Ons sterrenstelsel

Onze zon is een van de 200 miljard sterren uit de Melkweg, een uitzonderlijk groot sterrenstelsel. Wanneer je vanaf de Aarde naar het sterrenbeeld Sagittarius (boogschutter) kijkt, kijk je eigenlijk in de richting van de kern van de Melkweg. Daar bevindt zich een superzwaar zwart gat van meer dan vier miljoen zonnemassa’s. Rond dit zwarte gat bevindt zich nauwelijks nog stof waaruit nieuwe sterren geboren kunnen worden. Dit komt natuurlijk enerzijds door de aanwezigheid van het zwarte gat dat al veel materie opslokt, maar ook doordat het stof daar al uitgeput is. In dat gebied worden dus bijna geen nieuwe sterren meer gevormd, maar desondanks is het centrum van de Melkweg nog steeds het meest lichtgevende gebied van ons sterrenstelsel.

Sterrenstelsels kunnen verschillende vormen hebben, maar welke vorm de onze heeft is moeilijk te zeggen aangezien we er zelf inzitten (over de soorten sterrenstelsels volgende week iets meer). Men vermoedt wel dat we ons in een balkspiraalstelsel bevinden. Vanuit het centrum van onze Melkweg vertrekken twee balken langs beide kanten en van daaruit vertrekken dan de spiraalarmen. In zo’n arm bevinden zich sterren met eventueel nog roterende planeten errond, zoals ons eigen zonnestelsel. De zon draait op zo’n 25 000 tot 30 000 lichtjaar rond de kern en doet vele miljoenen jaren over één toertje.

In dezelfde schijf als dat de spiraalarmen zich bevinden, zijn er ook open sterrenhopen en nevels. Open sterrenhopen zijn groepjes van 10 tot 1000 sterren die dicht bij elkaar staan. Deze zijn niet zo sterk gebonden door de zwaartekracht waardoord ze na verloop van tijd weer uit elkaar gaan. Nevels zijn gaswolken die licht stralen. Als je meer te weten wilt komen over deze prachtige objecten in het heelal, lees dan over twee weken zeker mijn artikel dat ik speciaal aan nevels zal wijden. Iets verder buiten de schijf bevinden zich nog bolhopen in het sterrenstelsel. Dit zijn net als open sterrenhopen ook groepjes sterren die bij elkaar staan, maar in tegenstelling tot open sterrenhopen blijven deze voor eeuwig samen door de sterke zwaartekracht. Bolhopen roteren in ruime, sterk elliptische banen rond de kern. De Melkweg bevindt zich dan nog eens in een soort ‘bel’. In een bepaald gebied rond elk sterrenstelsel is er een ‘halo’ aanwezig waarin vooral veel zwarte materie voorkomt.

Nu kent onze Melkweg (bijna) geen geheimen meer voor ons. Volgende week maak je kennis met de andere soorten sterrenstelsels volgens het classificatiemodel van Hubble.

Maxim Reckelbus :)