Ontstaan zonnestelsel

Hallo astrobloggers,

Misschien hebben jullie je al eens afgevraagd: waar is het toch allemaal mee begonnen? Wel, als we gaan naar het begin van het begin komen we uit aan de oerknal, waar ik jullie vorige week al meer over vertelde. Binnen het heelal komen echter ook nog kleinere structuren voor die ook moeten ‘ontstaan’. Zo bijvoorbeeld ons eigen zonnestelsel.

Alles begon met een emissienevel, dit is een nevel waar sterren worden geboren, die 4,56 miljard jaar geleden plots actief werd. Het begon rond te draaien en in te krimpen en creëerde zo een piepkleine ster met gas erom. Deze protoster (= ster in vorming) trok nog meer gas aan, waardoor ze alsmaar meer massa kreeg. Het deel van het gas dat niet opgezogen werd, werden protoplaneten (= planeten in vorming). Hieruit kunnen we trouwens afleiden dat planeten slechts een bijproduct zijn van de zon, de zon neemt namelijk 99,86% van alle massa in beslag van het volledige zonnestelsel! Het zonnestelsel was in het begin erg chaotisch, alle hemellichamen vlogen in alle mogelijke richtingen door elkaar en botsten dus geregeld eens. Zo kwam het dat sommige protoplaneten samensmolten tot één planeet. Na ongeveer één miljoen jaar begint het al wat koeler te worden in het zonnestelsel, de zon produceert nu ook zonnewinden die de gasmantels rond de aardse planeten (= Mercurius, Venus, Aarde en Mars) wegblaast. De planeten krijgen nu ook een ietwat stabiele baan, de laatste correcties gebeuren door grote botsingen. Zes miljoen jaar na het ontstaan van het zonnestelsel krijgt het te maken met een gigantisch kosmisch bombardement, de sporen zijn hiervan nog steeds te zien aan de vele inslagkraters op manen en planeten.

Alles is dus begonnen met de zon en daarna kwamen de planeten als bijproduct. Maar in ons zonnestelsel zijn er ook nog manen, dit zijn protoplaneten die zelden zijn gebotst waardoor ze niet groot genoeg konden worden om een planeet te zijn. Verder hebben we ook nog asteroïden en kometen, deze hemellichamen zijn helemaal nooit gebotst en hebben een heel onregelmatige vorm omdat ze niet genoeg zwaartekracht uitoefenen op zichzelf. Dit wordt ook wel ‘ruimteafval’ genoemd.

Ons zonnestelsel kon pas ontstaan nadat het heelal was ontstaan. Als we zo redeneren, kunnen we nog verder gaan. Zo is het leven op Aarde pas ontstaan na het ontstaan van de Aarde en de Aarde pas na het ontstaan van het zonnestelsel. Alles hangt dus van elkaar af.

Maxim Reckelbus :)